Leeuwmens.

“It depends on what the meaning of the word ‘is’ is,” – Bill Clinton

Stel je de volgende situatie voor: je komt in een ruimte waar allerlei voorwerpen in een kring staan opgesteld. Krukjes, stoelen, bierkratjes-op-hun-zijkant en een stoffige poef. Of het nu een psychologisch experiment betreft of een gemiddelde Nederlandse verjaardag; wat je ziet is vrij helder. En als je de vraag zou worden gesteld wat je allemaal ziet is het antwoord waarschijnlijk ook vrij eenvoudig: zitplaatsen.

Stel je de nu volgende situatie voor: je komt in een ruimte waar twee soorten voorwerpen in een kring staan opgesteld. Krukjes en een ronde tafel. Of het nu een psychologisch experiment betreft of een gemiddelde Nederlandse verjaardag; wat je ziet lijkt vrij helder, maar dat is het niet. En als je de vraag zou worden gesteld wat je allemaal ziet is het antwoord waarschijnlijk ook minder eenvoudig: je ziet namelijk zitplaatsen, maar ook een ronde tafel.

En dat is vreemd.

De mensheid gaat al een tijdje mee, en voor vrijwel onze gehele relevante geschiedenis zijn mensen bezig met overleven. We zoeken plaatsen waar we eten kunnen vinden, plekken om kinderen te begraven of nieuwe te krijgen, en hier en daar kun je goed op wilde dieren jagen. Daarbij kun je bepaalde locaties beter mijden vanwege de kwaadaardige bosfeeën die elke paar jaar bosbranden veroorzaken. De laatste paar honderd jaar is dit veranderd, en de meeste lezers zullen denken ja, dat was vroeger zo. Overigens niet dan respect voor zij voor wie dit een accurate weergave is van hun dagelijks leven. Maar, om te overleven heb je dus een heleboel zaken nodig, maar een wetenschappelijk wereldbeeld is daar niet een van. Je zoekt niet een boom, laat staan een morus alba macrophylla, maar een plaats om te schuilen voor de regen zodat je berenvel droog blijft of om te zorgen dat je net gesprokkelde hout droog blijft omdat je anders vanavond geen vuur kan maken. Het feit dat bosbessen goed gedijen op zure, losse grond in de half-schaduw mag interessant zijn, maar het is belangrijker dat die grond (indien er inderdaad bosbessen groeien) een plek is waar je bosbessen kan plukken en eten. En kan dat niet, dan levert dat mogelijk een groot probleem op. Misschien ben je al dagen op zoek naar voedsel en ben je zo verzwakt dat als je vandaag niets eet je eenzaam zal sterven.

Terug naar de gedachte-experimenten van even geleden. Om de bewoording van Jordan Peterson¹ te gebruiken: Wij, mensen, zien de wereld om ons heen primair als een podium om te handelen, niet als een ruimte met objecten.